ေဆာ္ဒီစစ္သားေတြ ဘာရိန္းကုိ ပုိ႔

အစုိးရဆန္႔က်င္ေရးဆႏၵျပပဲြေတြ တျဖည္းျဖည္းမ်ားလာလုိ႔ အစုိးရအေဆာက္အဦးေတြကုိအကာအ ကြယ္ေပးဖုိ႔အတြက္ ရာခ်ီတဲ့ ေဆာ္ဒီစစ္သားေတြဟာ ဘာရိန္းႏုိင္ငံထဲကုိ၀င္ေရာက္ လာပါတယ္။
သံခ်ပ္ကာကားေတြနဲ႔၀င္ေရာက္လာတဲ့ စစ္ သားေတြရဲ႕ပုံကုိ တနလၤာေန႔က ဘာရိန္း႐ုပ္သံကေန ထုတ္လႊင့္ျပသသြားပါတယ္။
ဆြန္နီအုပ္စုိးသူေတြဟာ ႏုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြလုပ္ေပးဖုိ႔ေတာင္းဆုိေနတဲ့ ရွီယာမူဆလင္အမ်ားထုရဲ႕ ဖိအား ေပးမႈေတြကုိ တုိးျမင့္ရင္ဆုိင္လာေနရၿပီး ဆႏၵျပပဲြေတြ ရက္သတၱပတ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာလာေနတဲ့အတြက္ ဘာရိန္းႏုိင္ ငံကေန ပင္လယ္ေကြ႔ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအဖဲြ႔၀င္ႏုိင္ငံေတြဆီကုိ ေတာင္းဆုိမႈေၾကာင့္ ဒီစစ္သားေတြ ဆုိက္ေရာက္ လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အာရပ္ေစာ္ဘြားမ်ားျပည္ေထာင္စုႏုိင္ငံ (ယူေအအီး) ကလည္း ဘာရိန္းကုိ ရဲအင္အား ၅၀၀ ေစ လႊတ္ခဲ့ပါတယ္။ လုိ႔ ယူေအအီးႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး အဗၺဒူလာဘင္ဇာယက္အယ္လ္နာယန္က ေျပာပါတယ္။ ဘာရိန္းနဲ႔ ေဆာ္ဒီ ၂ႏုိင္ငံစလုံးနဲ႔မဟာမိတ္ဖဲြ႔ထားတဲ့ အေမရိကန္ျပည္္ေထာင္စုကေတာ့ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းလုပ္ၾကဖုိ႔ ေတာင္းဆုိ ထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တပ္ျဖန္႔တာေတြကုိ ေထာက္ခံတယ္ဆုိတဲ့အေၾကာင္းကိုေတာ့ မေျပာပါဘူး။
“က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ပယ္လယ္ေကြ႔ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးႏုိင္ငံမ်ားအဖဲြ႔က လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ေတြကုိ ထိန္းထိန္းသိမ္း သိမ္းလုပ္ၾကဖုိ႔ နဲ႔ ဘာရိန္းျပည္သူေတြရဲ႕အခြင့္အေရးကုိ ေလးစားၾကဖုိ႔၊ အျမစ္ျပတ္ေခ်မႈန္းေရးမလုပ္ဘဲေတြ႔ဆုံေဆြး ေႏြးၾကဖုိ႔ကုိ  ေတာင္းဆုိပါတယ္” လုိ႔ အိမ္ျဖဴေတာ္ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ေတာ္မီဗီယက္တာက ေျပာပါတယ္။
ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးလႈပ္ရွားမႈ
ေဆာ္ဒီတပ္ဖဲြ႔ေတြကုိ ဘယ္လုိျဖန္႔ထားမယ္ ဆုိတာက မရွင္ဘူး၊ ဒါေပမဲ့ စစ္သား ေတြက ဆႏၵျပသမားေတြကုိ ေဒါသ ထြက္ေအာင္လုပ္တာမ်ဳိးျဖစ္လာမယ္ ဆုိတာကုိေတာ့ ျငင္းပါတယ္။ လုိ႔ ဘာရိန္းပါ လီမန္ ဒုတိယဥကၠ႒ အက္ဘ္ဒယ္လ္ အယ္လ္မုိ၀ါဒါက အယ္လ္ဂ်ာဇီးယားသတင္းဌာနကုိ ေျပာပါတယ္။ “ဘာရိန္းမွာလုံၿခဳံေရးတပ္ဖဲြ႔ေတြ မရွိတာ မဟုတ္ပါ ဘူး။ ဒါက ပင္လယ္ေကြ႔ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ေသြးစည္းညီညြတ္မႈကုိ ျပတာ ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ သူက အယ္လ္ဂ်ာဇီးယား သတင္း ဌာနကုိ ေျပာပါတယ္။
“လမ္းေတြေပၚမွာ ဘာေတြျဖစ္လာမလဲ၊ တခ်ဳိ႕ေဒသေတြကုိ ထိန္းႏုိင္မလားဆုိတာေတြကုိေတာ့  က်ေနာ္ မသိပါဘူး၊ ဒါေပမဲ့ လမ္းေတြကုိ ပိတ္ထားတဲ့ ဆႏၵျပသမားေတြကေတာ့ ဘယ္သူ႔အတြက္မွာ မေကာင္းပါဘူး၊ က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာရ ပါမယ္။ အစုိးရအေနနဲ႔လုိအပ္တဲ့အေျပာင္းအလဲေတြကုိ အတူတကြ လုပ္လုိစိတ္ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေျခအေနေတြက ဒီလုိျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ ခင္ဗ်ားအေနနဲ႔ မေျပာႏုိင္ပါဘူး။”
ၿပီးခဲ့တဲ့လက စစ္သားေတြက ဆႏၵျပသမား ၇ ဦးကုိ သတ္ပစ္လုိက္တဲ့အခ်ိန္ကစလုိ႔ ဘာရိန္းရဲေတြနဲ႔ဆႏၵျပသမားေတြ ဟာ အၾကမ္းတမ္းဆုံးထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္မႈေတြ ျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ၂၄နာရီအတြင္းမွာ စစ္သားေတြ ေရာက္လာတာ ျဖစ္ ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တုိင္းျပည္ရဲ႕အႀကီးဆုံးရွီယာလႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္တဲ့ ေ၀ဖတ္ (Wefaq) လႈပ္ရွားမႈအပါအ၀င္ အတုိက္အခံ အုပ္စုေတြကေတာ့ ႏုိင္ငံျခားစစ္သားေတြ သုံးတာကုိ ဆန္႔က်င္ေျပာဆုိၾကပါတယ္။ “ဘာရိန္းဘုရင့္ႏုိင္ငံရဲ႕ကုန္း၊ ေရ၊ ေလ နယ္ေျမထဲကုိ ဘယ္စစ္သား၊ ဘယ္စစ္တပ္ယႏၲရား၀င္လာတာမ်ဳိးကုိမဆုိ ဒါဟာ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ ၀င္ေရာက္သိမ္း ပုိက္ တာမ်ဳိးလုိ႔ပဲ က်ေနာ္တုိ႔ ထင္ပါတယ္” လုိ႔ ေ၀ဖတ္ရဲ႕ေၾကညာခ်က္ထဲမွာေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ၀င္ေရာက္သိမ္းပုိက္မႈ
ေဆာ္ဒီစစ္သားေတြကုိ ဆႏၵျပသမားေတြကို ဆန္႔က်င္ၾကပါလိမ့္မယ္ လုိ႔ ဘာရိန္းလူ႔အခြင့္အေရးဌာနက နာဘီးလ္ ရာ ဂ်ာ့ဘ္က အယ္လ္ဂ်ာဇီးယား ကုိ ေျပာပါတယ္။ “ဒါက ျပည္တြင္းေရးကိစၥပါ၊ ဒါကုိ က်ဴးေက်ာ္သိမ္းပိုက္မႈအေနနဲ႔ က်ေနာ္ တုိ႔ စဥ္းစားမွာပါ” လုိ႔ သူက ေျပာပါတယ္။ “ဒီေျခလွမ္းကုိ ဘာရိန္းျပည္သူေတြက မႀကိဳဆုိပါဘူး၊ ဒီလႈပ္ရွားမႈကို လုံး၀ လက္ မခံဘူး။ ဒါဟာ ဖိႏွိပ္တဲ့အစုိးရတရပ္ကုိ တျခားဖိႏွိပ္တဲ့အစုိးရက ေထာက္ခံအားေပးတာပဲျဖစ္တယ္” ။ ေဆာ္ဒီ တပ္ဖဲြ႔ေတြဆုိက္ေရာက္လာတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သတင္းေတြက ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္သလုိပဲ ပုလဲလုိ႔ေခၚတဲ့ အ၀ုိင္းႀကီးနား က ယာယီေဆာက္လုပ္ထားတဲ့ စစ္ေဆးေရးဂိတ္ေတြေနာက္မွာ ရာခ်ီတဲ့ဆႏၵျပသမားေတြ စုစည္းခဲ့ၾကပါတယ္။
အစုိးရေထာက္ခံသူေတြကေတာင္မွ ေဆာ္ဒီရဲ႕၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈေၾကာင့္ စီးပြားေရးထိခုိ္က္မွာေတြကုိ ေၾကာက္လန္႔ ေနၾကပါတယ္။ “ ေဆာ္ဒီတင့္ကားေတြက လမ္းေတြေပၚမွာ ရွိေနတယ္ဆုိရင္ ဘယ္သူေတြက စီးပြားေရး လာလုပ္မွာ လဲ” လုိ႔ ဘာရိန္းဘဏ္လုပ္ငန္းရွင္တဦးျဖစ္တဲ့ အဗၺဒူလာဆာလာဟက္ဒင္က ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က ေမးပါတယ္။
အတုိက္အခံေတြနဲ႔ဘာရိန္းဘုရင့္မိသားစုေတြဟာ အေျဖရွာလုိ႔ေတြ႔ႏုိင္ေသးတဲ့ အေျခအေနေအာက္မွာ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြး ေရးအတြက္ လုိအပ္တဲ့ ယႏၱရားဖဲြ႔စည္းမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေဆြးေႏြးဖုိ႔ ဘာရိန္းရဲ႕အိမ္ေရွ႕မင္းသား ဆယ္လ္မန္ဘင္ဟာမက္ အယ္လ္ခါလီဖာကုိ သူတုိ႔ ေတြ႔ၿပီးၿပီလုိ႔ အတုိက္အခံအုပ္စုေတြက ေျပာပါတယ္။ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးရာမွာ ပါလီမန္ကုိ အာ ဏာပုိေပးဖုိ႔၊ အစုိးရျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖုိ႔နဲ႔ ေရြးေကာက္ပဲြခ႐ုိင္ေတြကိစၥအပါအ၀င္ အတုိက္အခံေတြရဲ႕ ေသာ့ခ်က္က်တဲ့ ေတာင္းဆုိမႈေတြကုိ ေျပာၾကမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ တနဂၤေႏြေန႔က အိမ္ေရွ႕မင္းသားက အာမခံ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
မတ္ ၁၄၊ ၂၀၁၁ 18:33 GMT (Al Jazeera)