ကၽြန္းပင္ႀကီးေတြ ၿပဳိသြားတဲ့အခါ

ကၽြန္းဟာ သစ္မာပင္ထဲမွာပါတယ္။ ေပါ့တယ္၊ ခိုင္တယ္၊ အေရာင္အေသြးလွတယ္၊ ပရိေဘာဂေတြေရာ အိ္မ္ေဆာက္ဖို႔ပါ အေကာင္းဆံုးသစ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္းေတာထဲမွာ က်ေနာ္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာေနခဲ့တဲ့အတြက္ ကၽြန္းပင္အေၾကာင္း ကၽြမ္း က်င္တဲ့ မိတ္ေဆြတဦးရဲ႕ေျပာျပခ်က္အရ
ေရွးက လူႀကီးေတြ ကၽြန္းပင္ကို ခုတ္နည္းနဲ႔ ကၽြန္းစိုက္နည္းေတြကိုပါ သိခြင့္ရ ခဲ့တယ္။

ေရွးေခတ္က ကၽြန္းေတာႀကီးကို အကုန္ခုတ္ခိုင္တာမ်ဳိး မလုပ္ၾကပါဘူး။ သက္တန္းျပည့္တဲ့ကၽြန္းပင္ကိုပဲ ခုတ္ၾကတယ္။ သက္တန္းမျပည့္တဲ့အပင္ ေတြကုိ ခ်န္ထားတယ္။

သက္တန္း မျပည့္တဲ့အပင္ေတြကို သက္တန္းျပည့္ၿပီးသား အပင္ေတြနဲ႔ညပ္ၿပီးစိုက္ထားၾကတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲလို႔ဆို ေတာ့ သက္တမ္းမျပည္တဲ့အပင္ေတြနဲ႔ သက္တမ္းျပည့္တဲ့အပင္ကို ညႇပ္ထားမွ ကၽြန္းပင္ေတြဟာ အပင္ေျဖာင့္တယ္။ အကိုင္းေတြ အျမစ္ေတြ နည္းသြားတယ္။ ေနေရာင္ကို လုတက္ရတဲ့အတြက္ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုတယ္။ အပင္ႀကီးေတြက ကၽြန္းပင္ငယ္ေတြအတြက္လိုအပ္တဲ့ ေလထဲမွာေရပါဝင္မႈႏႈန္းနဲ ့ေနေရာင္ကို ရယူႏိုင္မႈႏႈန္းေတြကို ထိမ္းေပးထားသလို ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဆိုတယ္။

ဥပမာ ေဘာလံုးကြင္းေလက္ရိွတဲ့ ေျမကြက္လပ္ထဲမွာ ကၽြန္းပင္ေပါက္ေတြကို စိုက္လို႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေပါက္လာတဲ့ ကၽြန္းပင္ေပါက္ေတြဟာ သံုးလို႔သိပ္မေကာင္းဘူး။ အကိုင္းေတြမ်ားတယ္။ အျမစ္ေတြမ်ားတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ သစ္ကိုခြဲ လုိက္တဲ့အခါမွာ မလွဘူး။ အစင္းေတြခ်ည္းမဟုတ္ဘဲ အျမစ္ဆံုႀကီးေတြပါလာတယ္။ ခြဲရခက္တယ္။ အသံုးျပဳရခက္ တယ္လို႔ ဆိုတယ္။

အပင္ငယ္ငယ္နဲ ့အကိုင္းေတြ အမ်ားႀကီးထြက္လာရတဲ့အေၾကာင္းက သစ္ပင္ဟာ ေဘးမွာ အပင္ႀကီးေတြမရိွတဲ့အတြက္ သစ္ပင္ရဲ႕ေဘးကို ေနေရာက္က်တဲ့ဒဏ္ကို ခံႏိုင္ရည္ရိွႏိုင္ဖို႔ အကိုင္းေတြကို သဘာဝအေလွ်ာက္ထပ္ထုတ္တယ္။ အရြက္ေတြနဲ႔ကာကြယ္လိုက္တဲ့အတြက္ အကိုင္းေတြမ်ားၿပီး အေပၚကိုတက္တာ နည္းလာတယ္လို႔ ဆိုတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္းေတာႀကီးကိုခုတ္ၿပီး ကၽြန္းပင္ေတြကို စိုက္တာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ ကၽြန္းေတာထဲမွာ သက္တန္းျပည့္တဲ့အပင္ ကို ခုတ္တယ္။ အဲ့ဒီေနရာမွာ အပင္ေပါက္တခုကို ျပန္စိုက္ၾကတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ အပင္ႀကီးေတြၾကားထဲက ေပါက္တဲ့အ ပင္ငယ္ဟာ ေနေရာင္ကိုလုတက္ေနရတဲ့ အကိုင္းသစ္ထပ္မထုတ္ဘဲ အေပၚကိုသာတက္ဖို႔ အားယူႀကီးထြားလာတယ္။ အပင္က ၁ဝ ေပ ေက်ာ္ေက်ာ္ျဖစ္တာေတာင္ ထိပ္မွာအကိုင္းေလ ႏွစ္ခုပဲရိွတယ္။ ဒါဆို သိပ္ေကာင္းတယ္လို႔ဆိုတယ္။ အပင္လံုးေျဖာင့္တန္းၿပီး ေပါက္လာတယ္။

တခါ အပင္ႀကီးေတြက ေနဒဏ္ မိုးဒဏ္ ေလမုန္တိုင္းဒဏ္ေတြကို ကာကြယ္ေပးထားတဲ့အတြက္ အပင္ေလးေတြ ရွင္သန္ ဖို႔ အခြင္းလန္းေကာင္းေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ဆင္အုပ္ႀကီးက ဆင္ေပါက္ေလးေတြကို ကာကြယ္ေပးထားသလိုေပါ့။ မိဘ ေတြက သားသမီးကို ေစာင့္ေရွာင့္သြားသလိုမ်ဳိးေပါ့။ အေတြ႔အၾကံဳရိွတဲ့သူဆီက အေတြ႔အၾကံဳနည္းသူမ်ားက ေလ့လာ ေရး ကာလရွည္တခုကို ျဖတ္သန္းေနရသလိုမ်ိဳးေပါ့။

က်ေနာ္ မေလးရွားကိုေရာက္ေတာ့ ပီနန္ကေန ကြာလမ္လာပူအေရာက္ အေဝးေျပးကားလမ္း တဖက္တခ်က္မွာ မေလး ရွားအစိုးရက ျမန္မာျပည္က ကၽြန္းမ်ိဳးေစ့ေတြကိုယူၿပီး စိုက္ထားတာကိုေတြ႔ရတယ္။ အပင္ေတြက ကိုင္းထြက္ အရမ္းမ်ား ေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ ေကာင္းပါတယ္။ ကၽြန္းပင္ကိုစီးပြားေရးအတြက္ သံုးမယ္ဆိုရင္ ေတာ့ အကိုင္းမ်ားတဲ့အပင္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္။

ကၽြန္းပင္၊ ပ်ဥ္းကတိုးနဲ႔ ေတာပိေထာက္ေတြဟာ လြန္တန္ဖိုးရိွတဲ့သစ္မာေတြ ျဖစ္တယ္။ သူတို႔ရဲ႕ အေစ့ဟာလည္း စိုက္ ရအလြန္ခက္ပါတယ္။ အေစ့ကို တျခားအပင္က အေစ့ေတြလို႔ ေျမျမဳပ္စိုက္ထားရင္ ၃ ႏွစ္ ၄ ႏွစ္နဲ႔ မေပါက္ဘူးဆိုတယ္။
အေစ့ရဲ႕အခြံက အလြန္မာတယ္။ အေစ့အေပၚခြံကို ေသြးၿပီးစိုက္ၾကတယ္။ ေရေႏြးမွာစိမ္ၿပီးမွ စိုက္ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါ တယ္။

သဘဝေတာမီးဟာ ဒီသစ္ေစ့ေတြကို ျပန္ေပါက္ႏိုင္ေအာင္လုပ္ေပးတဲ့ သဘာဝျဖစ္စဥ္တခု ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေတာမီး ေလာင္တဲ့အခါမွာ အလြန္မာတဲ့ သစ္ေစ့ေတြဟာ အပူရိွန္ေၾကာင့္ကြဲအက္ၿပီး မိုးတြင္းမွာျပန္ေပါက္ဖို႔ အသင့္ျဖစ္လာတယ္။
သစ္မာေတာႀကီးထဲမွာ အေစ့ေတြ သန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ေႂကြက်ေနေလ့ရိွတယ္။ ေတာမီးေၾကာင့္ အေစ့့ေတြ မီးကၽြမ္းသြားၾက သလို မီးအရိွန္ေၾကာင့္ အေနေတာ္ကြဲအက္ၿပီး ျပန္ေပါက္ႏုိင္တဲ့သစ္ေစ့ေတြကေတာ့ မိုးကိုေစာင့္ၿပီး အပင္ေပါက္လာႏိုင္ ၾကတယ္။ သဘာဝတရားရဲ႕ ျဖစ္စဥ္တခုေပါ့။

သစ္ပင္ကို ခုတ္တဲ့အခါမွာလဲ ေရွးက ေျမႀကီးကေန ၃ ေပ အကြာခန္႔ကေန ခုတ္ၾကတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေတာင္ေပၚကရင္ ေတြကလဲ အပင္ေျခရင္းကေန ၅ ေပ ေလာက္ခြာၿပီး ခုတ္ၾကတာကိုေတြ႔ရပါတယ္။ ေျမစီလႊာတိုက္စားမႈကို ကာကြယ္ႏိုင္ ေအာင္လို႔ပါ။

သစ္ေတာေတြ သစ္ပင္ေတြဆိုတာ သဘာဝမိခင္က က်ေနာ္တို႔ကို စားသံုးႏိုင္ဖို႔ အသံုခ်ႏိုင္ဖို႔ေပးထားတဲ့ လက္ေဆာင္ ျဖစ္ပါတယ္။ လူသားမ်ဳိးႏြယ္အားလံုးအတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႔ က်ေနာ္တို႔ ၾကံဳေတြေနရတဲ့ အခက္ခဲကိုပဲၾကည့္ၿပီး သစ္ ေတာေတြကို က်ေနာ္တို႔ အကုန္ခုတ္ယူသံုးစြဲၾကမယ္ဆိုရင္ ေနာင္မ်ဳိးဆက္ေတြအတြက္ ရပိုင္ခြင့္ (သိို႔မဟုတ္) ရွင္သန္ဖို႔ အတြက္ စားသံုးမႈကို က်ေနာ္တို႔ စားသံုးလုိက္သလို ျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ တကိုယ္ေကာင္းဆန္ရာေရာက္မယ္။

အပင္ႀကီးတပင္ဟာ အပင္ငယ္ေတြရွင္သန္ေရးအတြက္ အေရးႀကီးတယ္။ သတၱဝါေတြနဲ႔ အပင္ဟာ အျပန္အလွန္ အမွီ ျပဳေနတယ္။ အထူးသျဖင့္ အပင္မရိွရင္ သတၱာဝါေတြ ရွင္သန္ေရးဟာ မလြယ္ကူႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါကို လူမဲ ကဗ်ာဆရာ မႀကီး မာယာ အန္ဂ်ီလာ (Maya Angelou)  When the great tree Fall ကဗ်ာ မွာ ေျပာခဲ့သလို…

When great trees fall,
rocks on distant hills shudder,
lions hunker down
in tall grasses,
and even elephants
lumber after safety.

When great trees fall
in forests,
small things recoil into silence,
their senses
eroded beyond fear.

အပင္ႀကီးၿပိဳသြားခဲ့ရင္ေတာ့ အေဝးေက်ာက္ေတာင္ႀကီး လဲၿပိဳမယ္။ ျခေသၤ့လဲ ေသမယ္။ ျမက္ပင္ရွည္ႀကီးကုန္မယ္။ ကုန္ ကုန္ေျပာရရင္ ဆင္ေတာင္မွ မလံုျခံဳေတာ့ဘူး။ အပင္ႀကီးေတြလဲၿပိဳကုန္ရင္ေတာ့ ေတာႀကီးတခုလံုးမွာ တိတ္ဆိတ္လို႔ အေၾကာက္တရားေတြ ဖံုးလႊမ္းသြားမယ္လို႔ သတိေပးထားသလို႔ေပါ။

အပင္ႀကီးေတြရိွေနမွာ အပင္ငယ္ေတြ ရွင္သန္ႏိုင္မယ္။ အပင္ႀကီးေတြ အကုန္ၿပိဳသြားၿပီဆိုရင္ေတာ့ အပင္ငယ္ေလးေတြ အတြက္ ရွင္သန္ေရးတိုက္ပြဲဟာ အၾကမ္းတမ္းဆံုးခရီးၾကမ္းကို ျဖတ္သန္းရေတာ့မွာ ျဖစ္တယ္။

မိုးသီးဇြန္
ဇန္ ၉ ၊၂ဝ၁၃။