Sunday, June 23, 2013

လြန္ခဲ့ေသာ ၂၅ ႏွစ္က ၈၈ ဇြန္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ

(ဇြန္အေရးအခင္းမွာ ယခုတုိင္္းမ်က္စိထဲ ျမင္ေနဆဲ ေဆာင္ပုဒ္ ၂ ခု ရွိပါတယ္။ ေန၀င္း၏ ေန၀င္ခ်ိန္နဲ႔ Freedom to Democracy ျဖစ္ပါတယ္။ )

၁၉၈၈ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂၁ရက္ေန႔ - ဒီေန႔ဟာ ဂၽြန္ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈရဲ ႔ေနာက္ဆံုးေန ့ျဖစ္ပါတယ္။ ေျမနီးကုန္းအေရးအခင္း (သုိ႔မဟုတ္) ေက်ာင္းသားေလး မ်ားကုိ လံုထိမ္းက ကားနဲ႔တုိက္လုိ႔ လူထုက မခံမရပ္ႏုိင္ျဖစ္ၿပီး ရရာလက္နက္ျဖင့္ ခုခံေတာ္လွန္ခဲ့တဲ့ေန႔လုိ႔လဲ
ေျပာလုိ႔ရႏုိင္ပါတယ္။ ဒီကိစၥဟာ တႏုိင္ငံလံုးက ျပည္သူေတြကုိ တပ္လွန္႔ ႏိႈးေဆာ္ခ်က္လုိ႔လဲ ေတြးထင္မိတယ္။ ၾကားရသူတုိင္းမခံမရပ္ႏုိင္ ေဒါသအမ်က္ေခ်ာင္းေခ်ာင္းထေစတဲ့ ကိစၥပါ။

ဇြန္ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈေတြေၾကာင့္၊ လူထုေတြပါ၀င္လာတာေၾကာင့္၊ တကၠသုိလ္ေတြပိတ္ေသာ္လည္း အကသေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈေတြေၾကာင့္ မတ္လတုန္းက အဖမ္းခံေနရတဲ့ေက်ာင္းသားေတြ၊ ဇြန္မွာအဖမ္းခံရတဲ့ေက်ာင္းသားေတြ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ တြန္းအားျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ ရွစ္ေလးလံုးအတြက္ ပဏာမအေရးၾကီးတဲ့ လႈံ႔ေဆာ္မႈေတြပဲလုိ႔သေဘာထားမိပါတယ္။

ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ထဲမွာ ေက်ာင္းသားမ်ား သပိတ္ေမွာက္မႈေတြဟာ ဇြန္လ ၂၀ရက္ေန႔မွာ ေက်ာင္းေတြပိတ္လုိက္ၿပီလုိ႔ ေၾကျငာလုိက္တာေၾကာင့္ ေက်ာင္းသား
သပိတ္ ေတြ ဟာ RIT န႔ဲ ေဆး (၁) ဖက္ကုိ ေျပာင္းေရႊ ႔သြားခဲ့ၾကပါတယ္။

ဇြန္ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈကုိေရးရင္ အဓိကျဖစ္ခဲ့တဲ့ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ထဲက အျဖစ္အပ်က္ေတြအပါအ၀င္၊ ဇြန္ ၂၁ရက္ေန႔မွာတေန႔လံုးျဖစ္ခဲ့တဲ့ RITထဲက အျဖစ္အပ်က္ေတြ၊ ေဆး (၁)မွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ လႈပ္ရွားမႈနဲ႔ ေျမနီကုန္းအေရး အခင္း ျဖစ္ရပ္မွန္ေတြကုိ သမုိင္းမက်န္ရေအာင္ ပါ၀င္သူေတြက ျမင္သမွ် ပါ၀င္ခဲ့သမွ် ျဖတ္သန္းခဲ့သမွ် ေရးလွ်င္ေကာင္းမွာပဲလုိ႔ စဥ္းစားမိလာပါတယ္။

ဇြန္လ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈဟာ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ကစတင္ခဲ့ၿပီး ၂၀ရက္ေန႔ မွာေနာက္ဆံုးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဇြန္လ ၂၁ရက္ေန႔မွာေတာ့ ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္ ပိတ္သြားလုိ႔ RIT ႏွင့္ ေဆး (၁)ဖက္ကုိကူးသြားခဲ့ ပါတယ္။ ေျမနီကုန္းလႈပ္ရွားမႈ အထိ ျပန္႔ႏွံ႔ေစ ခဲ့ပါတယ္။

ေနာက္မွသိတာက ဇြန္လ ၂၁ရက္ေန႔ RITထဲက သပိတ္မွာေတာ့ BPIႏွင့္ ျမစ္ငယ္ မီးရထားက အလုပ္သမားမ်ားအျပင္ ၇၄-၇၅ ခုႏွစ္ အလုပ္သမားသပိတ္မွာပါခဲ့တဲ့ အလုပ္သမားေတြလဲ ပါခဲ့ၾကတယ္ဆုိတာ ေနာက္မွသိရပါတယ္။ ကုိဘေစာ၊ ကုိမြန္းေအာင္ ကုိရဲလြင္တုိ႔လဲ လာခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ ၾကားမိပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေတြဟာ ဂၽြန္လ ၁၆ -၁၇ ရက္ေန႔ေလာက္ကထဲက ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ ကုိ ေရာက္ရွိေနၾကပါတယ္။ ေက်ာင္းသားကဒ္ေတြကုိ ျပၿပီးရန္ကုန္တကၠသုိလ္ထဲကုိ ၀င္ရပါတယ္။ အေပါက္၀မွာ ေက်ာင္းသားေတြက စစ္ေဆးၿပီးမွ ၀င္ခြင့္ျပဳလုိ႔ပါ။ ၁၇ရက္ေန႔လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ ေက်ာင္းသားသပိတ္ေကာ္မတီဖြဲ႔ ဖုိ႔ဆုိၿပီး ေက်ာင္းသားေတြ ေက်ာင္းေဆာင္တခုထဲကုိ စုစည္းဖုိ႔ ေျပာလုိ႔ကၽြန္ေတာ္ လုိက္ပါသြားခဲ့ေသးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္ရွိစဥ္ မဖြဲ႔ျဖစ္ပဲ ျပန္လူစုခြဲခဲ့ၾကတယ္။

ကၽြန္ေတာ့္ဘ၀မွာ ေက်ာင္းသားသပိတ္နဲ႔ လႈပ္ရွားမႈမွာ ပါ၀င္ခြင့္ရတာ ပါ၀င္ခဲ့တာဟာ တသက္မေမ့စရာ တသက္စာခြန္အားနဲ႔ အေသေျဖာင့္စရာတခုလုိ႔ေတြးထင္မိေနဆဲပါ။

ေက်ာင္းသားေတြဟာ မဆလဆန္႔က်င္ေရးန႔ဲ မတ္လအေရးအခင္းက အျဖစ္အပ်က္မ်ားအတြက္ မေၾကနပ္ခ်က္ေတြ၊ ဖမ္းဆီးခံေနရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ လြတ္ေျမာက္ဖုိ႔ေဟာေျပာခ်က္ေတြဟာအလြန္မတန္မွေကာင္းလွပါတယ္။ စတိတ္စင္ေပၚတက္လာ ေဟာေျပာသူအားလံုးကုိ ေက်ာင္းသားအားလံုးက အားေပးေထာက္ခံၾကတာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကအစ ဘယ္သူမ်ား ထပ္လာအံုးမလဲ ဘယ္သူမ်ားေျပာအံုးမလဲဆုိတာ အေမွ်ာ္လင့္ၿကီး ေမွ်ာ္လင့္ေနတာေတာ့အမွန္ပါပဲ။ မုိးကလည္း ဖြဲဖြဲေလးက်လုိက္ ရပ္သြားလုိက္ျဖစ္ေနပါတယ္။

အဓိပတိလမ္းၿကီးတေလ်ာက္ ေက်ာင္းသားေတြရဲ ႔ႏုပ်ိဳလမ္းဆန္းတက္ၿကြမႈေတြ ကုိ ျမင္ေတြ႔ရတာ မိမိကုိယ္ကုိယ္လဲ တက္ၿကြေစခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ဟာ နားေထာင္သူအျဖစ္ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္သူမ်ားတက္ေျပာအံုးမလဲဆုိတာ ေမွ်ာ္ေနမိ ပါတယ္။

အဲဒီကာလက ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ထဲက သပိတ္စင္ေပၚမွာတက္ေျပာၾကတဲ့သူေတြ ကေတာ့ အမ်ားၿကီးပါ။ မွတ္မွတ္ရရသတိထားမိတာက ကုိေမာင္ေမာင္ေက်ာ္လဲ တက္တက္ၾကြၿကြစကားေျပာႏုိင္တဲ့သူပဲဆုိတာကုိ သတိထားမိပါတယ္။ သူေျပာတဲ့ ဇြန္၁၇ရက္ေန႔ စင္ေအာက္မွာ ကၽြန္ေတာ္ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ဇြန္ ၁၈ -၁၉က စေန တနဂၤေတြျဖစ္ေနေတာ့ ဇြန္ ၂၀ရက္ေန႔ ေက်ာင္းျပန္ဖြင့္ေတာ့ သပိတ္က ေတာ္ေတာ္ေလးအားေကာင္းေနပါတယ္။ အဓိပတိလမ္းၾကီးမွာ လူေတြကအျပည့္ပါ။ မနက္ပုိင္းမွာ ေလာ္စပီကာမရလုိ႔ အခက္အခဲျဖစ္ၿကေသာ္လည္း မၾကာပါဘူး ေလာ္စပီငွါးလုိ႔ရလာလုိ႔ ေလာ္စပီကာၿကီးကုိ ေျမွာက္ၿပီး၀င္လာတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကုိ အားေပးလုိက္ၾကတာ ဆူညံသြားတာပါပဲ။

ဇြန္၂၀ရက္ေန႔မွာ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ သပိတ္ကုိ RITကေန ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ သူငယ္ ခ်င္းေတြ အုပ္စု လုိက္လာတက္ၾကပါတယ္။ နားေထာင္မယ္ ေထာက္ခံမယ္ အားေပးမယ္ဆုိတဲ့သေဘာျဖင့္ပါ။

ဒါေပမဲ့ ေန႔လည္ပုိင္းမွာ သပိတ္စင္ေပၚ ကေန အဆုိႏွစ္ခုကုိ တင္သြင္းလာပါတယ္။ ကုိလတ္တင္သြင္းတဲ့ ေက်ာင္းသားအေရးပဲလုပ္မယ္ဆုိတဲ့ အဆုိနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ မယ္ဆုိတဲ့ ကုိမုိးသီးဇြန္တင္သြင္းမယ္ အဆို ႏွစ္ခုကုိ ေက်ာင္းသားထုက ဆံုးျဖတ္ ဖုိ႔တင္ျပလာပါတယ္။ ႏွစ္ေယာက္စလံုးက သူ႔အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔သူ ရွင္းျပၾကပါတယ္။ ဒီအတြက္ ေထာက္ခံကန္႔ကြက္ေဆြးေႏြးရန္္ ႏွစ္ေယာက္စလံုးက ဖိတ္ေခၚေနပါတယ္။ ဘယ္သူမွ ခ်က္ျခင္းေဆြးေႏြးတဲ့သူမရွိပါဘူး။

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ျမင္တာက ေက်ာင္းသားေရးသာမက ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြပါလုပ္သင့္တဲ့ အေျခအေနတခုကုိ ေရာက္ေနၿပီလုိ႔ျမင္တဲ့အတြက္ ကုိမုိးသီးဇြန္ရဲ ႔ အဆုိကုိ ေထာက္ခံေဆြးေႏြးမယ္လုိ႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးလုပ္သင့္ဆုိတဲ့ အဆုိကုိ ေထာက္ခံေဆြးေႏြးခ်င္တယ္လုိ႔ သပိတ္စင္ေအာက္က ေက်ာင္းသားေတြ ကုိ ေျပာျပရပါတယ္။ မိမိေဆြးေႏြးလုိတဲ့ အေၾကာင္းအရာနဲ႔ ဘယ္ေက်ာင္းကျဖစ္ေၾကာင္းေျပာၿပီးမွ သပိတ္စင္ကုိတက္ခြင့္ရပါတယ္။ အဲဒါၿပီးမွသာ ကၽြန္ေတာ္ကုိ စကားေျပာခြင့္ေပးပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္ေဆြးေႏြးတဲ့ အေၾကာင္းအရာက တုိင္းျပည္က သယံ
ဇာတေပါၿကြယ္၀ၿပီး ခ်မ္းသာသေလာက္ ျပည္သူေတြႏွင့္ ႏုိင္ငံကအရမ္း ဆင္းရဲသြားတဲ့အေျခအေန၊ ေက်ာင္းမေနႏုိင္ေတာ့သည့္ ကေလးေတြမ်ားလာတယ္။ အနာဂါတ္အတြက္ ႏွင့္ ပ်က္စီးေဖါက္ျပန္တဲ့ မဆလကုိ ဆန္႔က်င္ ရန္ ႏုိင္ငံေရးလုပ္သင့္တဲ့ အေၾကာင္းေဆြးေႏြးတာျဖစ္ပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ္ေနာက္မွာ ႏုိင္ငံေရးလုပ္သင့္တဲ့အဆုိကုိ ေဆး(၂)က ကုိေဇာ္ထြန္း (ေတာထဲမွာ က်ဆံုး) အျပင္ သံဃာေတာ္တပါးအပါအ၀င္ အထက္တန္းေက်ာင္းသားကေလးမ်ားက စင္ေပၚတက္ေဆြးေႏြးၾကတာကုိ ေတြ႔႔ရပါတယ္။ ေက်ာင္းသားထုက ႏုိင္ငံေရးလုပ္သင့္တယ္ဆုိတဲ့ သေဘာကုိ ေထာက္ခံတဲ့သေဘာျဖစ္သြားပါတယ္။ မွတ္မိေနဆဲက ကုိေဇာ္ထြန္းက ဂ်ဴတီကုတ္၀တ္ထားၿပီး နားၾကပ္ျဖင့္ တက္တက္ၾကြၾကြ အားမန္အျပည့္နဲ႔ ဆြဲဲေစာင္မႈရွိရွိ တရားေဟာႏုိင္တဲ့သူတေယာက္ပါ။

ရန္ကုန္တကၠသုိလ္က ပိတ္သြားတဲ့အတြက္ ဇြန္လ ၂၁ရက္ေန႔မွာေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ တေန႔လံုး RIT ေက်ာင္းထဲမွာ ဆက္လက္သပိတ္ေမွာက္ၿကပါတယ္။ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္မွာ ေက်ာင္းသားေတြအပါအ၀င္ မေန႔က ႏုိင္ငံေရးလုပ္သင့္တယ္လုိ႔ အဆုိတင္သြင္းတဲ့ ကုိမုိးသီးဇြန္လဲလာေရာက္ၿပီး သပိတ္မွာလာပူးေပါင္းၾကပါတယ္။

RIT သပိတ္မွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကုိ အိမ္အထိ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးက လုိက္ဖမ္းဆီးသလုိ တခ်ိဳ ႔ေက်ာင္းသားေတြဟာ ဇြန္လ ၂၁ရက္ေန႔ RITထဲမွာ အဖမ္းခံခဲ့ရၿပီး အင္းစိန္ေထာင္ကုိ အပုိ႔ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဇူလုိင္လ ၁၀ရက္ေန႔မွာေတာ့ လြတ္ၾကပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အားလံုး ညေန၅နာရီေလာက္မွေတာ့ စက္မႈတကၠသုိလ္ကေန ၾသစေၾတလ်ေရာက္ေနတဲ့ ကုိဖုန္းျမင့္တုိ႔ ကုိမုိသီးဇြန္အပါအ၀င္ ဆရာမ တေယာက္ႏွင့္ ေက်ာင္းသားအခ်ိဳ ႔နဲ႔ တည္းခုိမဲ့ ေတာင္ဥကၠလပကုိ ထြက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔တေတြ ေျမနီကုန္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့အျဖစ္အပ်က္ေတြအတြက္ တိတိ က်က်သိရွိ ရန္ ဗုိလ္ဗုိလ္ေက်ာ္ဆုိတဲ့ သူငယ္းခ်င္းကုိ ေျမနီကုန္းကုိ လႊတ္လုိက္ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေက်ာင္းကထြက္ၿပီး မၾကာမွီ လွည္းတန္းမွာ ပစ္္သတ္ခံရတဲ့ သူရဲ ႔အေလာင္းတခု ေက်ာင္းကုိေရာက္လာပါတယ္။ လံုထိမ္းနဲ႔ စစ္တပ္က ၀င္စီးၿပီး ဖမ္းဆီး၍ သပိတ္ကုိ ၿဖိဳခြဲလုိက္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႔ကုိ အင္းစိန္ေထာင္ကုိပုိ႔လုိက္ပါတယ္

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိေတာ့ မႏၱေလးေထာက္လွမ္းေရးက ေက်ာက္ဆည္အထိလုိက္ဖမ္း ရန္္ကုန္ေထာက္လွမ္းေရး(၆)ကုိပုိ႔ၿပီး ဂ်ဴလုိင္၁၀ရက္မွာ ဇြန္အေရးအခင္းမွာ ပါသူ မ်ားနဲ႔ ျပန္လြတ္လာခဲ့ပါတယ္။

အတူလုပ္ခဲ့တဲ့ သူငယ္ခ်င္းတခ်ိဳ ႔ကေတာ့ အသက္ေတြပါေပးဆပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ဇြန္အေရးအခင္းတြင္ပါ၀င္ခဲ့ေသာ၊ ၈၈ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ပါ၀င္ခဲ့ေသာ ေက်ာင္းသားအားလံုး ပါ၀င္ခဲ့ အားေပးခဲ့ၾကသူ အားလံုးအား ေလးစားဂုဏ္ျပဳပါေၾကာင္း ေျပာၾကားခ်င္ပါတယ္။

ယခုတုိင္္းမ်က္စိထဲ ျမင္ေနဆဲ ေဆာင္ပုဒ္၂ခုရွိပါတယ္။ ေန၀င္း၏ ေန၀င္ခ်ိန္နဲ႔ Freedom to Democracy ျဖစ္ပါတယ္။

ေန၀င္းကေတာ့ ေန၀င္ခဲ့ၿပီ၊ Freedom to Democrေcy ကေတာ့ ျဖစ္မလာေသး ပါဘူး။ေလွ်ာက္ရမဲ့လမ္း တ၀က္ ေက်ာ္ခဲ့ၿပီး က်န္ေသးတယ္။ တုိက္ပြဲေတြကလဲ ၿကုိလင့္ေနအံုးမယ္လုိ႔ ယံုၾကည္ထားပါတယ္။

ရဲေဘာ္ သံဒုတ္
(ေျမနီကုန္းအေရးအခင္း ၂၅ ႏွစ္ေျမာက္)

1 comment:

shwethanhtay said...

ေလာ္စပီကာနဲ႔ ေဆာင္းေဘာက္ကို ကမာရြတ္ အမွတ္ ၅ ရပ္ကြက္(အခု ဘုရင့္ေနာင္လမ္းထိပ္- ဆင္မလိုက္အေ၀ေျပးဂိတ္အနီး)မွာ ေနတဲ့ ပ.မ.ည.တ ဦးလွျမင္ရဲ႕ 'လြင္မိုး' စာအုပ္နဲ႔ ေလာ္စပီကာ ငွားတဲ့ဆိုင္က စစ္ႏိုင္မိုး တို႔(၀င္းႏိုင္)ကားနဲ႔ သြားငွားခဲ့တာလို႔ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္က ေျပာတာ မွတ္သားဘူးပါတယ္။