လူထုလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ဦးေဆာင္လမ္းျပခဲ့သည့္အ လား ရွစ္ေလးလံုး ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီးသည္ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္သာမက၊ ကမာၻ႔သမိုင္းတြင္လည္း ဂႏၳဝင္ေျမာက္ မွတ္တမ္းတင္ခံခဲ့ရသည္။ ေငြရတုတိုင္ခဲ့ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ေအာက္ေျခ ျမန္မာျပည္သူလူထု အမ်ားစုႀကီး သည္ ရွစ္ေလးလံုး ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီး၏ အသီးအပြင့္ကို တစိုးတစိမွ်သာရရိွခံစားႏိုင္ေသးသည္ကို ဝမ္းနည္းဖြယ္ သတိျပဳမိသည္။
၁၉၈၇ ခုႏွစ္ ေငြစကၠဴဖ်က္သိမ္းျခင္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ မတ္လ စက္မႈတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ၊ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ၊ တံတားနီေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ရွစ္ေလးလံုး ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီးဆီသို႔ ဦးတည္ေစခဲ့ေသာ ေတာ္လွန္ ေရး ေလွကားထစ္မ်ား သို႔မဟုတ္ လတ္တေလာအေၾကာင္းအရင္းမ်ား ျဖစ္သည္။ ရွစ္ေလးလံုး ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံုႀကီးကို ျဖစ္ေပၚေစခဲ့ေသာ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းမ်ားမွာ စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳ တပါတီ အာဏာရွင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ႏွင္ ့ျပည္သူလူထုကို ခၽြတ္ျခံဳက်ေစခဲ့ေသာ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္တို႔ပင္ ျဖစ္သည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ အာဏာသိမ္းပဲြအလြန္ကာလတြင္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအခ်ဳိးအေကြ႔ႀကီးတခုကို သတိျပဳမိသည္။ အဆိုပါ အာဏာသိမ္းမႈ၏ေနာက္ပိုင္းတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရးႏွင့္ တရားစီရင္ေရးမ႑ိဳင္ႀကီးသံုးရပ္ကို ရပ္ကြက္ေက်းရြာ ေအာက္ေျခအဆင့္မွစၿပီး၊ ထိပ္ဆံုးအစိုးရ အထိ၊ စစ္တပ္အရာရိွမ်ားက အဆင့္ဆင့္အာဏာသိမ္းယူခဲ့သည္ဟု မွတ္ခ်က္ ျပဳႏိုင္သည္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီျဖစ္ခဲ့ေသာ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ၏ ဗဟိုမွေအာက္ေျခအထိ ပါတီအဖဲြ႔အစည္းအ ဆင့္ဆင့္တြင္လည္း အၿငိမ္းစားတပ္မေတာ္အရာရိွမ်ားက လႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္ထားခဲ့သည္။ အစိုးရဝန္ႀကီး ဌာန႐ံုးမ်ားတြင္ လည္း တပ္မေတာ္အရာရိွမ်ားသည္ မိုးက်ေရႊကိုယ္အရာရိွမ်ားျဖစ္လာခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္တပ္ အာဏာသိမ္းမႈသည္ အလံုးစံုအာဏာသိမ္းမႈဟု ေကာက္ခ်က္ျပဳႏိုင္သည္။
စစ္တပ္မွအာဏာသိမ္းမႈႏွင့္အတူ၊ အလံုးစံုခိုင္ခန္႔ေအာင္၊ စနစ္တက်တည္ေဆာက္ထားခဲ့သည့္ ျမန္မာ့ ဆိုရွယ္လစ္လမ္း စဥ္ပါတီအစိုးရကို အာခံအန္တုရမည့္ကိစၥမွာ နံရံကိုဦးေခါင္းႏွင့္တိုက္ရမည့္အေရး ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုအေျခအေနတြင္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ နံရံကို ဦးေခါင္းမ်ားႏွင့္ တိုက္ခဲ့ၾကသည္။ ဦးေခါင္းတို႔သည္ ေသြးခ်င္းခ်င္းနီေနလင့္ ကစား၊ ေက်ာင္းသားတို႔သည္ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ နံရံကိုဆက္၍ဆက္၍ တိုက္ခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ (၇) ရက္ ေက်ာင္းသား သမဂၢအေဆာက္အဦ ၿဖိဳခ်ခံရျခင္းႏွင့္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ၊ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္ ကၽြန္းဆြယ္ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ၊ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသန္႔ ဈာပန ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ၊ ၁၉၇၅ ဆရာႀကီး သခင္ကိုယ္ေတာ္ မိႈင္း ရာျပည့္ေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားမႈတို႔သည္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္နံရံကို ဦးေခါင္းႏွင့္တိုက္ခဲ့ၾကေသာ ေက်ာင္းသားလႈပ္ ရွားမႈႀကီးမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။
ရွစ္ေလးလံုး ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုႀကီးအေၾကာင္းကိုေျပာလွ်င္၊ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္၊ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္၊ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ျပန္ဆင္ျခင္ရမည္ ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ က်ဆံုးခဲ့သူမ်ား၊ ဘဝပ်က္ခဲ့သူမ်ား၊ ပံ့ပိုးကူညီခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံေရးပါတီႏွင့္အဖဲြ႔အစည္းမ်ား၊ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား တို႔ကို လည္း မေမ့မေလ်ာ့ အေလးအနက္တန္ဖိုးထား ဂုဏ္ျပဳရမည္ ျဖစ္သည္။
ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီအစိုးရႏွင့္ လမ္းစဥ္ပါတီအစိုးရတို႔၏ ဘုန္းမီးေနလေတာက္ပေနခ်ိန္တြင္ အာခံအန္တုခဲ့ေသာ၊ နံရံကိုေခါင္းႏွင့္တိုက္ခဲ့ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား၊ အလုပ္သမားမ်ား၊ ျပည္သူမ်ား၏ ေပးဆပ္မႈမ်ား၊ စြန္႔လႊတ္မႈမ်ားကို မ်က္ေမွာက္ေခတ္ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ တန္ဖိုးထားအသိအမွတ္ျပဳရန္လည္း အထူးလိုအပ္သည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳလိုပါသည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္သို႔ တျဖည္းျဖည္းခ်ဥ္းကပ္လာျခင္းႏွင့္အတူ၊ လမ္းစဥ္ပါတီအစိုးရ၏ အာဏာနံရံတံတိုင္းမွာလည္း တျဖည္း ျဖည္း ပြေယာင္းခ်ိနဲ႔လာခဲ့သည္။ ျမန္မာျပည္သူလူထု၏ တပါတီအာဏာရွင္စနစ္အေပၚ မေက်နပ္မႈမ်ား ျမင့္မားလာေန သည့္ တခ်ိန္တည္းတြင္၊ လမ္းစဥ္ပါတီအစိုးရ၏ စီမံကိန္းမ်ား၊ စီမံခန္႔ခဲြမႈမ်ားကလည္း အဆံုးစြန္ဖ႐ိုဖရဲ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္ ေငြစကၠဴေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားမႈသည္ ႏိုင္ငံေရးမီးပြားျဖစ္ခဲ့ၿပီး၊ မတ္လ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈသည္ ႏိုင္ငံ ေရးမီးစကို ျဖစ္ေစခဲ့ၿပီး၊ ဇြန္လ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈသည္ အာဏာရွင္စနစ္ဆန္႔က်င္ေရး ႏိုင္ငံေရးမီးေတာက္အျဖစ္ အသက္ဝင္လာခဲ့သည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ေခတ္အဆက္ဆက္ နံရံကို ေခါင္းႏွင့္တိုက္ခဲ့ ေသာ လႈပ္ရွားမႈမ်ားသည္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈေနာက္ပိုင္းတြင္ ျပည္သူလူထုႀကီးႏွင့္ ေပါင္းစပ္ႏိုင္ ခဲ့ၿပီး၊ ကမာၻေက်ာ္ ရွစ္ေလးလံုး ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီးကို သမိုင္းေနရာရေစခဲ့သည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈေနာက္ပိုင္းတြင္၊ လူထုလႈပ္ရွားမႈအသြင္၊ ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုအသြင္သို႔ ဦး တည္လာခဲ့သည့္ အေျခအေနႏွင့္အတူ၊ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးသမားေဟာင္းမ်ားသည္လည္း သိသိသာသာတမ်ဳိး၊ မသိမသာတဖံု ဝင္ေရာက္ ပါဝင္လာခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ (၈) ရက္အလြန္ ကာလ တြင္၊ လူထုလႈပ္ရွားမႈသည္ လမ္းစဥ္ပါတီအစိုးရ၏ အာဏာကြန္ယက္ကို ပုခံုးခ်င္းယွဥ္၊ စီးခ်င္းထိုးႏိုင္မည့္ အေနအထား သို႔ တစတစ ေရာက္ရိွလာခဲ့သည္။ ထိုအေျခအေနတြင္ လမ္းစဥ္ပါတီအစိုးရကို စီးခ်င္းထိုးမည့္ ျပည္သူ႔သူရဲေကာင္းတဦး ႏိုင္ငံေရးစင္ျမင့္ေပၚသို႔ ေရာက္ရိွလာခဲ့သည္။
ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းကို ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကေသာ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ျပန္လည္တမ္းတေနၾကေသာ ျမန္မာျပည္သူ လူထုႀကီးအတြက္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ တဦးတည္းေသာသမီးျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ျပည္သူ႔ သူရဲ ေကာင္း၊ ျပည္သူ႔ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ႏိုင္ငံေရးၾသဇာ၊ အရိွန္အဝါ၊ ပုဂၢိဳလ္ေရးအရိွန္ အဝါတို႔သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံသို႔ ပူးကပ္ဝင္ေရာက္ခဲ့ၿပီး၊ ျမန္မာျပည္သူလူထုႀကီးသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ ကို ဒုတိယလြတ္လပ္ေရးတိုက္ပဲြအတြက္ ဒုတိယေအာင္ဆန္းအသြင္ ပံုေအာေထာက္ခံခဲ့ၾကသည္။ ထိုမွစခဲ့ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေတာ္လွန္ေရးခရီးသည္ ယေန႔အခ်ိန္တြင္ ကမာၻသိ၊ ျမန္မာသိ ေခါင္းေဆာင္ႀကီး၊ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ဆိုသည့္ အသီးအပြင့္တခ်ဳိ႕ ေဝဆာေနၿပီျဖစ္သည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳႏိုင္သည္။
ရွစ္ေလးလံုး ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႏွင့္အလြန္ကာလမ်ားတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ယခု ၈၈ မ်ဳိးဆက္မ်ား (ယခင္ေက်ာင္းသား သမဂၢေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ား) သည္ အလြန္နီးကပ္ေသာ မဟာမိတ္ဆက္ဆံေရး အခိုင္အမာရိွခဲ့ သည္။ မ်က္ေမွာက္ကာလတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္တို႔အၾကားဆက္ဆံေရးမွာ ေလစိမ္းတိုက္ေန သည္ဟုပင္ မွတ္ခ်က္ျပဳရမည္ ျဖစ္သည္။ ႏွစ္ဖက္အလွမ္းကြာေဝးမႈသည္ ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးႏွင့္ အသြင္ကူး ေျပာင္းေရးအတြက္ အႏႈတ္လကၡဏာျပေသာကိစၥျဖစ္သည္။ ထိုကဲ့သို႔ ဆုတ္ယုတ္နစ္နာခဲ့ရေသာ ျဖစ္စဥ္တခုကိုလည္း ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ရွစ္ေလးလံုးျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုအတြင္းတြင္ သတိျပဳမိခဲ့သည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုကာလတြင္ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီသည္ တေန႔ထက္တေန႔ ႏိုင္ ငံေရးအရ ခၽြတ္ျခံဳက်လာခဲ့ၿပီး၊ စစ္တပ္ေနာက္ခံျပဳေသာ လမ္းစဥ္ပါတီ၏ ၁၉၇၄ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒသည္လည္း စာေျခာက္ရုပ္ဥပေဒ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ထိုစဥ္ကာလ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးနု၏ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္ အညီ စင္ၿပိဳင္အစိုးရဖဲြ႔စည္းခဲ့ျခင္းႏွင့္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ စစ္တပ္မွ အဓၶမသိမ္းယူခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒႏွင့္အညီ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းဦးနုထံ ျပန္လည္အပ္နံွရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ျခင္းတို႔သည္ လမ္းစဥ္ ပါတီအစိုးရကို ႏိုင္ငံေရးအရ ဗ်ဴဟာေျမာက္ ထိုးႏွက္မႈတခုျဖစ္ခဲ့သည္ဟု သံုးသပ္ႏိုင္သည္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးနု၏ ဗ်ဳဟာေျမာက္ေျခလွမ္းကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္အမ်ားစုက စုျပံဳေထာက္ခံမႈမရိွခဲ့ သျဖင့္၊ ဦးနု၏ေျခလွမ္းသည္ အားေပ်ာ့ခဲ့ရၿပီး၊ စင္ၿပိဳင္အစိုးရမွာလည္း ဇာတ္ေမ်ာခဲ့ရသည္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးနု သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ စင္ၿပိဳင္အစိုးရအစီအစဥ္ကို ႀကိဳတင္ေဆြးေႏြး ရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့ၿပီး၊ တဖက္ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားဖက္ကလည္း ဦးနုအေပၚ ႏိုင္ငံေရးအရ ယံုၾကည္မႈအားနည္းခဲ့ သည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳႏိုင္သည္။ ေနာက္ပိုင္း ၾကားျဖတ္အစိုးရဖဲြ႔စည္းေရးလမ္းေၾကာင္းကို ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား ၏ ၾကားဝင္ညိွနိႈင္းေဆာင္ရြက္မႈျဖင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ္လည္း၊ အာဏာသိမ္းမႈႏွင့္သာ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရသည္။
ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီအစိုးရသည္ ႏိုင္ငံေရးအရ ပြင့္လင္းျမင္သာေသာ စားပဲြဝိုင္းေဆြးေႏြးပဲြမ်ားကို ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ စနစ္တက်က်င္းပၿပီး၊ ႏိုင္ငံေရးသေဘာတူညီခ်က္တရပ္ကို ခ်မွတ္ႏိုင္မည့္လမ္းေၾကာင္းဆီ ဦးတည္ခဲ့မည္ဆိုလွ်င္၊ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းသည့္ဖက္သို႔ ဦးတည္ႏိုင္ေျခနည္းသည္ဟု သံုးသပ္မိသည္။ တိုင္းျပည္ႏွင့္ ျပည္သူလူထု၏အက်ဳိးစီးပြားကို လက္ေတြ႔က်က် ဦးတည္စဥ္းစားမည္ဆိုလွ်င္၊ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္ လစ္လမ္းစဥ္ပါတီအစိုးရ သည္ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာကို ႏိုင္ငံေရးနည္းအရသာ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ရမည္ ျဖစ္သည္။
ရွစ္ဆယ့္ရွစ္ မ်ဳိးဆက္ဟူသည္ ရွစ္ေလးလံုး ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီးကို အေၾကာင္းျပဳျဖစ္တည္ခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံေရးမ်ဳိးဆက္ ျဖစ္သည္။ လူမႈေရးႏွင့္ သာေရးနာေရး မ်ဳိးဆက္မဟုတ္သည္မွာ အေသအခ်ာ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရွစ္ဆယ့္ရွစ္မ်ဳိးဆက္သည္ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား၊ ေက်ာင္းသား၊ အသိပညာရွင္၊ အတတ္ပညာရွင္ စသည့္ လူ႔အဖဲြ႔အစည္း အလႊာအသီးသီးကို ကိုယ္စားျပဳသည္။ ေက်ာင္းသားထုတခုတည္းကို ကိုယ္စားျပဳျခင္းမဟုတ္သည္မွာ အထင္အရွား ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ားအေနျဖင့္၊ ရွစ္ေလးလံုး ျပည္သူ႔အေရး ေတာ္ပံုႀကီးကို ေက်ာင္းသားမ်ားကသာ ဦးေဆာင္ခဲ့သည့္ပံုစံ ေျပာဆိုသံုးသပ္မႈမ်ားကို ဆင္ျခင္သင့္သည္။
ရွစ္ေလးလံုး ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီးႏွင့္ လမ္းစဥ္ပါတီအစိုးရ ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ အဓိကေနရာ မွ ပါဝင္ခဲ့ေသာ ကြန္ျမဴနစ္ေဟာင္းမ်ားႏွင့္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (ဗကပ) တို႔ကိုလည္း ရွစ္ေလးလံုးေငြရတုကာလ တြင္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း အသိအမွတ္ျပဳသင့္သည္ဟု ထင္ျမင္မိသည္။ လက္ရိွ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ကြန္ျမဴနစ္ေၾကာက္ ေရာဂါ၊ လက္ဝဲေၾကာက္ေရာဂါႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္တေစၧတို႔ လႊမ္းျခံဳေနျခင္းမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာေသာ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္း အတြက္ သင့္ေလ်ာ္ေသာအေျခအေနဟု မဆိုႏိုင္ေပ။ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈကာလ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမ်ားႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္မ်ား၏ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳအေလးထားသည့္နည္းတူ၊ ရွစ္ေလးလံုး ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီ အေရး ေတာ္ပံုႀကီးႏွင့္ လမ္းစဥ္ပါတီ အစိုးရဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ စြန္႔လႊတ္၊ အနစ္နာခံပါဝင္ခဲ့ေသာ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားႏွင့္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီတို႔ကို အသိအမွတ္ျပဳတန္ဖိုးထားရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း မီးေမာင္းထိုးျပလိုပါသည္။
ရွစ္ေလးလံုး ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီး၏ ေငြရတုအခါသမယတြင္၊ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွသည္ ယေန႔အခ်ိန္အထိ၊ အသက္စြန္႔၊ ကိုယ္က်ဳိးစြန္႔၊ မိသားစုဘဝပ်က္၊ စီးပြားပ်က္ တိုက္ပဲြဝင္ခဲ့ၾကေသာ ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္အသီးသီးမွ ရဲေဘာ္အ ေပါင္းကို အေလးအနက္ဂုဏ္ျပဳရမည္ ျဖစ္သည္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွ ယေန႔အခ်ိန္အထိ၊ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ အသက္စြန္႔ခဲ့ၾက သူမ်ား၏စာရင္းကို စနစ္တက်မွတ္တမ္းတင္ထားႏိုင္ျခင္း မရိွေသးေပ။ တိုင္းျပည္ႏွင့္ ျပည္သူလူထုအက်ဳိးအတြက္ ေခတ္အဆက္ဆက္က်ဆံုးခဲ့ရေသာ ရဲေဘာ္မ်ား၏ က်န္ရစ္သူမိသားစုမ်ားထံ ဝမ္းနည္းေၾကာင္းသဝဏ္လႊာမ်ားႏွင့္ ဂုဏ္ျပဳပန္းျခင္းမ်ား ေပးပို႔ႏိုင္ျခင္း မရိွေသးေပ။
က်ဆံုးခဲ့ေသာ ရဲေဘာ္မ်ား၏ က်န္ရစ္သူမိသားစုမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ေသာ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ားသည္လည္း ယေန႔အခ်ိန္ အထိ မျပည့္မစံု ျဖစ္ေနဆဲျဖစ္သည္။ သူတို႔၏ေပးဆပ္မႈမ်ားသည္ အခ်ည္းအနီွးမျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း၊ သူတို႔၏ေပးဆပ္ စြန္႔လႊတ္မႈမ်ားအေပၚ အသိအမွတ္ျပဳမႈအပိုင္းတြင္ အားနည္းေနဆဲျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရွစ္ေလးလံုး ေငြရတုအထိမ္း အမွတ္ကာလတြင္ က်ဆံုးရဲေဘာ္မ်ားႏွင့္ က်န္ရစ္မိသားစုမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ေသာ မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ားကို စနစ္တက် စုေဆာင္းျပဳစုသင့္ေၾကာင္းလည္း နိႈးေဆာ္လိုပါသည္။
ရွစ္ေလးလံုး ျပည္သူ႔အေရးေတာ္ပံုႀကီးမွ ေမြးထုတ္ေပးခဲ့ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ဳိးဆက္မ်ားျဖစ္သည့္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေခါင္း ေဆာင္မ်ားကို ၾကည့္ပါက၊ ႏိုင္ငံေရးမက်၊ လူမႈေရးမက်၊ စာသမားမက်၊ ကဗ်ာဆရာမက်၊ ပန္းခီ်ဆရာမက်၊ ဟိုလိုလို ဒီလိုလိုဘဝမ်ားတြင္ တဝဲလည္လည္ျဖစ္ေနသည့္အေပၚ အားမလိုအားမရျဖစ္ေနၾကသည္မွာလည္း ဒုႏွင့္ေဒးျဖစ္သည္။ အသက္စြန္႔ခဲ့သူမ်ား၏ ေပးဆပ္မႈအခ်ည္းနီွးမျဖစ္ေရးတြင္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္မ်ား၏ ေရွ႕ဆက္မည့္လမ္းကလည္း အေရးႀကီး သည္ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳႏိုင္သည္။ ေပးဆပ္ခဲ့သူမ်ား၊ ေပးဆပ္ခဲ့သူမ်ား၏ မိသားစုမ်ား၊ ဘဝပ်က္ခဲ့သူမ်ား၊ ဘဝပ်က္ခဲ့သူ မ်ား၏ မိသားစုမ်ား၊ က်ဆံုးခဲ့သူမ်ား၊ က်ဆံုးခဲ့သူမ်ား၏ မိသားစုမ်ား စသူတို႔ကို ႏိုင္ငံေရးအရ ရင္ကဲြနာက်ေစမည့္ လမ္း ကို ၈၈ မ်ဳိးဆက္မ်ားအေနျဖင့္၊ လံုးဝမေလွ်ာက္သင့္ေၾကာင္း ထပ္ေလာင္းအၾကံျပဳလိုပါသည္။
ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲအတြက္ လြန္ခဲ့ေသာ ၂၅ ႏွစ္က မ တည္ခဲ့ေသာလမ္းသည္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဳိးအတြက္သာ ဆက္ လက္ရိွေနရမည္ ျဖစ္သည္။ ေခ်ာ္ေတာေငါ့ၿပီး၊ အန္ဂီ်အိုလမ္း၊ လူမႈအဖဲြ႔အစည္း လမ္းတို႔ကို ေျပာင္းေလွ်ာက္ခဲ့မည္ဆို လွ်င္ ထိုထိုမိသားစုမ်ားအတြက္ ရင္ကဲြနာက်ေစမည့္အျပင္၊ သမိုင္းမွတ္တမ္းတြင္လည္း အျပန္ျပန္အလွန္လွန္ ေျဖရွင္း ရဖြယ္ရိွေနသည္။
နိဂံုး
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုေသာ္၊ ယေန႔ကာလမွသည္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ဆယ့္ငါးႏွစ္ကို ျပန္ေျပာင္းသံုးသပ္ေသာအခါ၊ ရွစ္ေလးလံုး ျပည္သူ႔ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီးတြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းဦးနု၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ ေဟာင္းႀကီးမ်ား စံုစံုညီညီပါဝင္ခဲ့လင့္ကစား၊ ျပည္သူလူထုကို ႏိုင္ငံေရးအရ ဦးေဆာင္ႏိုင္မႈအပိုင္းတြင္ အားနည္းခဲ့သည္ ဟု မွတ္ခ်က္ျပဳႏိုင္သည္။ လမ္းစဥ္ပါတီအစိုးရသည္ ႏိုင္ငံေရးအရေျဖရွင္းမည့္နည္းကို ေဘးဖယ္ထားခဲ့ၿပီး၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မ်ားကို တဖက္သတ္ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ရန္ အားထုတ္ခဲ့ျခင္းသည္လည္း အားနည္းခ်က္ႀကီးတခု ျဖစ္သည္။ လက္ရိွ ကာလတြင္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ဆယ့္ငါးႏွစ္ကာလ ႏိုင္ငံေရးအေတြ႔အၾကံဳမ်ားကို သင္ခန္းစာယူလ်က္၊ ေငြရတုကာလတြင္ ႏိုင္ငံေရးေပါင္းထုပ္မ်ား မျဖစ္မေနလုပ္သင့္ပါေၾကာင္း ျပည္သူ႔အက်ဳိးေမွ်ာ္ နိႈးေဆာ္လိုက္ရပါသည္။
ေဒါက္တာရန္မ်ဳိးသိမ္း
၁၂ ဇူလိုင္ ၂ဝ၁၃
No comments:
Post a Comment